Günümüzde birçok modelci
buji seçimine dikkat etmemektedir.Oysa buji motorun önemli parçalarından
birisidir.Bujiler öncelikle uzun (long reach glow plug) ve kısa
(short reach glow plug) buji diye ikiye ayrılır.ayrıca
bunlarda değişik çalışma sıcaklıklarına sahiptirler.Bu
konu karışıkmış gibi görünmesine rağmen basittir.Öncelikle
buji olarak motorunuzun üretici firmasının tavsiye ettiği tip
ve marka buji kullanın.
Genellikle .19 inç küp hacimden küçük motorlarda kısa buji kullanılır.Bu hacmin üzerindeki motorlarda ise uzun buji kullanılır.Bujilere bakılarak uzun yada kısa olduğu anlaşılabilir.Motorunuzun silindir kapağını sökün.Eğer buji kapağın içinde kalıyor ise kısa,yok bir miktar kapaktan dışarı yanma odasına doğru taşıyor ise uzun tipte bujidir.
Kısa bujiler uzun bujilerin yerine kullanılabilir.Bu motora zarar vermez.Ancak birkaçyüz devir düşüşüne sebep olabilir.Uzun tip bujileri kısa tip bujilerin yerine kullanmak iyi bir fikir değildir.Çünki uzun tip bujiler özellikle küçük hacimli motorlarda sıkıştırma oranının artmasına buda erken ateşlemeye sebep olacaktır.Erken ateşlemede motor performansının düşmesine ve motorun fazla ısınmasına sebep olarak motora zarar verecektir.
Çoğu buji üreticisi farklı sıcaklıklarda çalışan buji üretir.Buda insanların kafasını karıştırır.Hangi sıcaklık değerindeki bujiyi kullanmaya karar vermemizi zorlaştırır.Bunun için birkaç tipte bujiyi deneyerek karar vermeliyiz.
Şu anda kullandığımız glow pluglı motorlar yarı dizel teorisine göre sıkıştırma/ateşleme prensibine göre çalışır.Yakıt hava karışımı sıkıştırıldığında ısınır.Sıkıştırma oranı sonucunda artan sıcaklık tutuşma sıcaklığına eriştiğinde ateşleme meydana gelir.Çoğu dizel motorunda sıkıştırma oranı 22:1 oranına yakındır.Oysa model uçak motorlarında bu oran 7:1 ila 9:1 arasındadır.Bu sıkıştırma oranı dizeldeki gibi yakıt-hava karışımını ateşleyecek kadar bir sıcaklığa erişmemizi sağlayamaz.Bu noktada glow plug (buji) yardımımıza koşar.Motorun ilk çalıştırılmasında bir batarya ile buji ısıtılır.Bunu bujinin üzerindeki platin elementi sağlar.Platin elementin üzerinden geçen elektrik akımı ısıya dönüşür ve dışarıdan bakıldığında ısınan buji elementi portakal rengi halinialır.Motor çalıştıktan sonra yanma sonrası ortaya sıkan ısı artı platin elementin katalitik etkisi ve yakıtın içindeki metanol(metilalkol) bujinin çalışma sıcaklığında kalmasını sağlar.Motorun sıkıştırma oranı ile birlikte bujinin çalışma sıcaklığı ve kullanılan yakıtın cinsi yanmanın nezaman olacağını belirler.Eğer sıkıştırma oranı fazla olursa yada buji fazla sıcak çalışıyorsa 2 zamanlı motorlarda erken ateşlemeye,4 zamanlı motorlarda vuruntu ve patlamalı çalışmaya sebep olur.Buda aşırı ısınmaya ,güçkaybına ve zamanla motorun zarar görmesine sebep olur.Ateşleme noktasına etki eden bir diğer faktörde rutubettir.Havadaki yada yakıt içersindeki rutubet sıkıştırma basıncını değiştirir.Bu yüzden erken ateşleme ve vuruntu olur.Özellikle yakıtın içine su karışmasını engellemek içinyakıt tankının ağzını daima sıkıca kapalı tutulmalıdır.çünki yakıtın içersindeki metanol havadaki rutubeti sünger gibi emer.bütün bu açıklamalara göre doğru buji ve yakıt kombinasyonunu seçmek için ne yapmalıyız ?
Eğer motor çalıştırılıp buji ısıtıcısı üzerinden ayrıldığında motor devrinde bir düşüş görülüyorsa bujinin çalışma sıcaklığı düşüktür.Daha sıcak çalışan bir buji deneyin yada daha yüksek oranda nitrometanlı yakıt kullannın.Eğer nitro oranı üretici firmanın verdiği maksimum orana ulaşmışsa tek çözüm daha sıcak çalışan bujidir.Diğer yandan motoru çalıştırıp buji ısıtıcısını ayırıp motoru biraz fakir çalıştırdığınızda 2 zamanlı motorlarda kızaran yumurta sesine benzeyen bir cızırtı sesi,4 zamanlı motorlarda takırtı benzeri bir ses duyuyorsanız daha düşük sıcaklıkta bir buji yada daha az nitrolu yakıt deneyin.Ancak şu soru yinede her zaman sorulur :' Hangi buji motoruma maksimum performans sağlar ?'Verilecek bir cevap yok deneyip göreceksiniz.Sadece şunu söyleyebiliriz.motor çalıştıktan ve buji ısıtıcısı ayrıldıktan sonra motorda cızırtı,erken ateşleme ve vuruntu yoksa ve motor kategorisinin performansı veriyorsa ,bu buji yakıt kombinasyonu uygun demektir.Bu durumda başka bir buji takıp motorun performansının dahada artacağını beklemek yanlış olur.
Bu arada tuned pipe tipi eksozlar,yüksek oranda nitro ve motordaki titreşimler buji elementine etki ederek buji ömrünü azaltırlar.Bu yüzden özellikle yüksek nitro oranı ve titreşimlere dikkat etmek gerekir.Gereğinden fazla nitro kullanımı (özel durumlar hariç) balanssız spinner ve pervane kullanılmamalıdır.
Genellikle .19 inç küp hacimden küçük motorlarda kısa buji kullanılır.Bu hacmin üzerindeki motorlarda ise uzun buji kullanılır.Bujilere bakılarak uzun yada kısa olduğu anlaşılabilir.Motorunuzun silindir kapağını sökün.Eğer buji kapağın içinde kalıyor ise kısa,yok bir miktar kapaktan dışarı yanma odasına doğru taşıyor ise uzun tipte bujidir.
Kısa bujiler uzun bujilerin yerine kullanılabilir.Bu motora zarar vermez.Ancak birkaçyüz devir düşüşüne sebep olabilir.Uzun tip bujileri kısa tip bujilerin yerine kullanmak iyi bir fikir değildir.Çünki uzun tip bujiler özellikle küçük hacimli motorlarda sıkıştırma oranının artmasına buda erken ateşlemeye sebep olacaktır.Erken ateşlemede motor performansının düşmesine ve motorun fazla ısınmasına sebep olarak motora zarar verecektir.
Çoğu buji üreticisi farklı sıcaklıklarda çalışan buji üretir.Buda insanların kafasını karıştırır.Hangi sıcaklık değerindeki bujiyi kullanmaya karar vermemizi zorlaştırır.Bunun için birkaç tipte bujiyi deneyerek karar vermeliyiz.
Şu anda kullandığımız glow pluglı motorlar yarı dizel teorisine göre sıkıştırma/ateşleme prensibine göre çalışır.Yakıt hava karışımı sıkıştırıldığında ısınır.Sıkıştırma oranı sonucunda artan sıcaklık tutuşma sıcaklığına eriştiğinde ateşleme meydana gelir.Çoğu dizel motorunda sıkıştırma oranı 22:1 oranına yakındır.Oysa model uçak motorlarında bu oran 7:1 ila 9:1 arasındadır.Bu sıkıştırma oranı dizeldeki gibi yakıt-hava karışımını ateşleyecek kadar bir sıcaklığa erişmemizi sağlayamaz.Bu noktada glow plug (buji) yardımımıza koşar.Motorun ilk çalıştırılmasında bir batarya ile buji ısıtılır.Bunu bujinin üzerindeki platin elementi sağlar.Platin elementin üzerinden geçen elektrik akımı ısıya dönüşür ve dışarıdan bakıldığında ısınan buji elementi portakal rengi halinialır.Motor çalıştıktan sonra yanma sonrası ortaya sıkan ısı artı platin elementin katalitik etkisi ve yakıtın içindeki metanol(metilalkol) bujinin çalışma sıcaklığında kalmasını sağlar.Motorun sıkıştırma oranı ile birlikte bujinin çalışma sıcaklığı ve kullanılan yakıtın cinsi yanmanın nezaman olacağını belirler.Eğer sıkıştırma oranı fazla olursa yada buji fazla sıcak çalışıyorsa 2 zamanlı motorlarda erken ateşlemeye,4 zamanlı motorlarda vuruntu ve patlamalı çalışmaya sebep olur.Buda aşırı ısınmaya ,güçkaybına ve zamanla motorun zarar görmesine sebep olur.Ateşleme noktasına etki eden bir diğer faktörde rutubettir.Havadaki yada yakıt içersindeki rutubet sıkıştırma basıncını değiştirir.Bu yüzden erken ateşleme ve vuruntu olur.Özellikle yakıtın içine su karışmasını engellemek içinyakıt tankının ağzını daima sıkıca kapalı tutulmalıdır.çünki yakıtın içersindeki metanol havadaki rutubeti sünger gibi emer.bütün bu açıklamalara göre doğru buji ve yakıt kombinasyonunu seçmek için ne yapmalıyız ?
Eğer motor çalıştırılıp buji ısıtıcısı üzerinden ayrıldığında motor devrinde bir düşüş görülüyorsa bujinin çalışma sıcaklığı düşüktür.Daha sıcak çalışan bir buji deneyin yada daha yüksek oranda nitrometanlı yakıt kullannın.Eğer nitro oranı üretici firmanın verdiği maksimum orana ulaşmışsa tek çözüm daha sıcak çalışan bujidir.Diğer yandan motoru çalıştırıp buji ısıtıcısını ayırıp motoru biraz fakir çalıştırdığınızda 2 zamanlı motorlarda kızaran yumurta sesine benzeyen bir cızırtı sesi,4 zamanlı motorlarda takırtı benzeri bir ses duyuyorsanız daha düşük sıcaklıkta bir buji yada daha az nitrolu yakıt deneyin.Ancak şu soru yinede her zaman sorulur :' Hangi buji motoruma maksimum performans sağlar ?'Verilecek bir cevap yok deneyip göreceksiniz.Sadece şunu söyleyebiliriz.motor çalıştıktan ve buji ısıtıcısı ayrıldıktan sonra motorda cızırtı,erken ateşleme ve vuruntu yoksa ve motor kategorisinin performansı veriyorsa ,bu buji yakıt kombinasyonu uygun demektir.Bu durumda başka bir buji takıp motorun performansının dahada artacağını beklemek yanlış olur.
Bu arada tuned pipe tipi eksozlar,yüksek oranda nitro ve motordaki titreşimler buji elementine etki ederek buji ömrünü azaltırlar.Bu yüzden özellikle yüksek nitro oranı ve titreşimlere dikkat etmek gerekir.Gereğinden fazla nitro kullanımı (özel durumlar hariç) balanssız spinner ve pervane kullanılmamalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder